vrijdag 20 januari 2012

Er is geen waarom (Over Fantastisch!)



Vroeger meenden we te begrijpen dat er enkel maar grenzen zijn aan wat we konden ontdekken, terwijl we juist moeten ontdekken dat er grenzen zijn aan wat we kunnen begrijpen (Kris Verburgh).


Twee maanden geleden was ik in de gelegenheid een college van Kris Verburgh bij te wonen. In zo'n twee uur tijd liet hij ons in een duizelingwekkende snelheid het grenzeloze universum zien en zoomde hij in op het aller aller kleinste en maakte hij ons deelgenoot van het belang en de functie van dendriet, qualia en axon. Ook vertelde hij, bijna tussen neus en lippen door, dat er buiten ons heelal - dat al onmetelijk en onvoorstelbaar groot is - meerdere universums zijn (waarschijnlijk 26 hogerdimensionale ruimtes!) en dat ons heelal (universum) hoogstwaarschijnlijk onstaan is door 'botsingen' van universums in andere dimensies. "Elke quark in ons hoofd is bijna veertien miljard jaar oud. In 3,8 miljard jaar evolutie is ons brein ontstaan. Onze hersenen zijn opgebouwd uit sterrenstof. Minder poëtisch kun je zeggen dat we het nucleaire afval van de sterren zijn."


Het knappe van Verburgh is dat hij dit alles ook nog op een begrijpelijke manier vertelde en in een aantal gevallen liet zien!



Voor mij aanleiding om zijn boek Fantastisch! te gaan lezen. Rustig aan, want  geen kost om in een paar avonden te lezen. Elke keer een hoofdstuk, of soms paragraaf, om daar weer eens rustig over na te denken.


In mijn lijstje favoriete boeken staat Bill Bryson's Kleine geschiedenis van bijna alles, maar dit boek van Verburgh kan daar best aan toegevoegd. Niet omdat Verburgh dezelfde soepele schrijfstijl heeft als Bryson (die wint het eigenlijk vrij gemakkelijk), maar wel omdat Verburgh veel meer doet dan vertellen hoe de stand van zaken is is in de kosmologie, evolutieleer en neurowetenschap.
Verburgh verbindt in de laatste hoofdstukken talloze wetenschappen en gaat in op zaken als religie, spiritualiteit en spiritualiteit. Hiermee verbindt hij al onze huidige wetenschappelijke kennis tot één groot contextverhaal dat de plaats van de mens in ons universum schetst. Een fascinerend verhaal over de mens als product van de kosmos, als bijproduct van de evolutie. Goden en geesten zijn niet nodig om dit universum te verklaren; ze zijn zelf producten van onze geest die op zijn beurt het resultaat is van honderden miljoenen jaren evolutie. Zo is onze soort uitgegroeid tot ‘Homo Fantasia’; de goedgelovige mens, vatbaar voor verzinsels en gek op fantasievolle verhalen. Maar, om Verburgh te citeren: "Er is geen waarom. "

Fantastisch! is een boek dat je doet beseffen hoe oneindig groot alles om ons heen is, hoe ongelooflijk klein tegelijk alles is in onszelf, dat we deel uitmaken van onvoorstelbaar veel tijd, materie en veranderingen, en dat dit alles verwonderlijk en ontzagwekkend is. In één woord: Fantastisch!

Geen opmerkingen:

Powered By Blogger